İSİS 19 : ZAMAN GECİKMELİ TURN ON DEVRESİ
Merhaba arkadaşlar. Bu videomuzda Proteus ve Autocad uygulama kitabımızda bulunan, ZAMAN GECİKMELİ TURN ON DEVRESİNİ İSİS programında beraber kuralım ve çalıştıralım.
Devremizde AC 220V VE DC12V GÜÇ KAYNAKLARI, 1K OHM, 47K OHM ve 180K OHM DİRENÇLER, 100K OHM POTANSİYOMETRE, 1.000 MİKRO FARAD KONDANSATÖR, BUTON, BC 107 ve BD 135 TRANSİSTÖRLER, 1N 4001 DİYOT, RÖLE, 220V’LUK LAMBA ve ŞASE elemanı kullanılıyor. Bu elemanları kitapta gösterildiği gibi malzeme kutumuza alalım.
Malzeme kutumuza aldığımız bu elemanları çizim alanına kitaptaki gibi yerleştirelim.
Kullanılan her elemanın adını ve değerini ayarlayalım.
Devrenin bağlantı yollarını çizelim.
Arkadaşlar şimdi PLAY butonuna tıklayarak devreyi çalıştıralım. Arkadaşlar devremizde bulunan lamba normalde sürekli yanar. B1 butonuna tıkladığımız anda role kontak değiştirir ve lamba söner. Lamba belli bir süre söndükten sonra röle kontakları tekrar eski konumuna geri dönere lambayı yakar. P1 potansiyometresinin değerini değiştirerek lambanın sönük kalma süresini arttırıp azaltabiliriz.
STOP butonuna tıklayarak devrenin çalışmasını durduralım.
Arkadaşlar kitabımızda bulunan 5. İşlem basamağındaki gibi T1 ve T2 transistörünün beyz ve kollektör uçlarındaki gerilim değerlerini ölçelim. Bu ölçümleri lambanın yanık ve sönük olduğu durumlarda ayrı ayrı yapalım.
Bunun için bu noktalara DC voltmetreleri devreye bağlayalım.
Arkadaşlar bildiğiniz gibi transistörlerin beyz ucuna yaklaşık 0.7V gerilim geldiğinde iletime geçerler. Bu bilgiyi hatırlattıktan sonra devremizi yeniden çalıştıralım. İlk anda devremizde bulunan lamba yanık konumdadır. Lambanın yanık olduğu durumdaki gerilim değerlerini gözlemleyelim. Her iki transistörün beyz ucundaki gerilimler de 0.7 Volta yakın yada 0.7 volttan yüksektir. Bu durumda rölenin bobin uçlarına artı ve eksi gerilim gelerek kontak uçları değişir ve lamba yanar.
B1 butonuna tıklayarak transistörlerin beyz ucundaki gerilimleri sıfırlayarak transistörleri kesime götürelim. Bu sefer röle kontakları eski konumuna geri dönerek lambayı söndürür. Transistörlerin yeniden iletime geçene kadar yani transistörlerin beyz ucundaki gerilimler tekrar 0.7 volta ulaşana kadar lamba sönük durumda olacaktır.
Arkadaşlar STOP butonuna tıklayarak devreyi incelememizi bitirelim.
Arkadaşlar diyelim ki malzeme kutumuzda kullanmadığımız elemanlar olsun. Örneğin malzeme kutumuza kırmızı led, 330 OHM direnç ve LDR alalım. Bu elemanları biz devremizde kullanmadık. Şimdi kullanmadığımız bu elemanları malzeme kutumuzdan kaldıralım.
Bunun için EDIT menüsünden fırça sembolü olan TIDY DESIGN seçeneğini tıklayalım. Karşımızda gelen pencerede OK butonuna tıklayarak malzeme kutumuzda kullanmadığımız elemanları kaldıralım.